Jig Nedir? Jigging Tekniği ile Avlanma

jig nedir

Jig ya da jigging (dikey ve yatay seğirtme) tekniği bot veya tekneden yapılan balık avlama yöntemidir. Polinezyalı balıkçıların keşfidir. Jigging tekniği Japon balıkçısı Yoichi Mogi tarafından yeniden düzenlenmiştir. Bu düzenlemeyle beraber yeni bir avlanma tekniği ihdas etmiştir diyebiliriz. Bu tekniğe adını veren jig; metalden yapılmış yapay bir balıktır. Buradaki maksat derin sularda avlanılacak balıkları jige (sahte balığa) atlamalarını sağlamaktır. Olta ile balık tutma teknikleri konu başlığında jig tekniğini irdeleyeceğiz.

Hızlı bir ritim ile dipten yukarı doğru birkaç farklı tarzda yapılan bu hareketler bazen hızlı şekilde 2-3 metre yukarı çekilerek, ardından biraz bekletip sonra tekrar çekilerek uygulanmaktadır. Bazen de kısa mesafelerde hem çekilip hem de kamışı aşağı-yukarı hareketlerle sağa sola doğru sallayarak, bazen de iki hareketin karışımı gibi birkaç karış çekip birkaç karış da hem çekerek hem de kamışı sallayarak jig (sahte balığın) vurgun yemiş balık izlenimini verdirerek oltaya takılmasını sağlamaktadır.

Balık avı teknikleri kategorisinde değerlendirilen jigging tekniği sayesinde sinarit, sarıkuyruk, orkinos, akya ve orfoz gibi büyük balıklar yakalanmaktadır. Avrupa’da uzun yıllardır kullanılan bu yöntem, 2-3 yıldır ülkemizde de çok yaygınlaşmıştır. Doğru uygulanıldığında zaman az ama iri balıklar yakalanmaktadır. Oltada ağırlığı hissettiğiniz anda sert bir şekilde tasmalama yöntemiyle balıkları yakalamak çok kolay.

Jiggging Yaparken Tasmalama Yöntemi

Jig yaparken tasmalama
Jig yaparken tasmalama

Balığın yeme saldırdığı anda oltada vuruş diye adlandırılan hareket görülünce misinayı belirli bir sertlikte ve tek hamleyle çekerek balığa kancanın iyice saplanmasını sağlamak için yapılan harekete tasmalama denir. Balığın oltaya ilk vuruşunu hissettiğiniz anda tasmalama işlemi çok önemlidir. İğneler bazen balığın damağına takılmayabilir. O yüzden burada tasmalama hamlesinin yapılması çok önemlidir. Ve burada zamanlamanın önemi büyüktür.

Jig ile balığın yakalanıp tasmalama yönteminin doğru şekilde uygulanmasından sonra ise geriye kalan iş, yakalanan balığın iriliğine göre ya balığı yorarak ya da tek hamlede çekerek tekneye çıkartılmasıdır. Jigging tekniği ilk bakışta basit gibi gelse de asla gerçek yem kullanılan avlardaki gibi değildir. Yemle avlanılan balıklarda yemin kokusu ve tazeliği balığı çeker. Jig tekniğinde kişi kendi yeteneğini kullanarak sahte balığı sanki vurgun yemiş gerçek bir balıkmış gibi göstermek zorundadır. Akya veya levrek kurnaz yapıda balıklardır. Yemin gerçek olup olmadığından emin olmadıkça asla yaklaşmazlar.

Jigging için Malzeme Seçimi ve Jigging Nasıl ve Nerelerde Yapılır?

Jigging nasıl yapılır? sorusuna cevap aramak gerekirse; öncelikli olarak jigging avı yaparken seçeceğiniz alan çok önemlidir diyebiliriz. Jigging kıyıdan açıldıktan sonra, aniden derinleşen kırmalık, yamaç bölgeler, otluk bölgeler, sık şekilde inişli-çıkışlı ketirlik diye tabir edilen yerler, balık bulucularla tespit edilen su altı adacıkları ve taşlıklar ile denizin 20-25 derinliğinden su üstüne uzanan, dibi aşırı kayalık olmayan yerler çok verimlidir. Ayrıca denizin dibinde düz bir zeminde arama yaparken büyük bir taş takılırsa sonarınıza onun etrafında da jig yöntemini denemeyi ihmal etmeyin.

Yamaç bölgelerde avlanırken rüzgar ve akıntı eğer tekneyi açıktan yamaca doğru sürüklüyorsa denize saldığınız jig daha geriden geleceği için bu alanlarda dikkat etmelisiniz, zira yemin takılması ihtimali oldukça artacaktır.

Bu yamaçları özellikle çok seven akya (lichia amia), kuzu (serola dumurilli) iki ayrı balık cinsidir ve yakalanması da bir o kadar zevklidir. Jig’i kapan balık hızlı bir güçle beraber ilk belirlediği yöne doğru kaçmaya başlar. Yakalama işini iyi ayarladığınız zaman balık bir süre sonra yavaşlamaya ve çektiğinizde size doğru gelmeye başlayacaktır. Gücünü toplar toplamaz tekrar uzaklaşmak için direnecektir. Kullandığınız malzeme, kullandığınız takımınız sağlam ve de kaliteliyse, ipiniz de yeterli ise bu avlanmadan galip çıkan siz olacaksınızdır.

Denizdeki yamaçların zirvesinde kayalık alanda otla karışık bir bölgeye girdiğinizde sinaritin (dentex dentex) karşınıza çıkma ihtimali bir o kadar yüksektir. Yakalandığı zaman oltaya sert vuruşlarından bunun bir sinarit olduğunu anlamak çok kolaydır. Bu balıklar bazen tek bazen çift bazen de küçük gruplar halinde gezebilmektedirler.

Deniz diplerinde taş, kaya altında yaşayan orfoz (serranidae) ailesinin üyeleri olan bu balıklar en büyük sürpriz avlardır. Bunlar sonarlarda pek gözükmezler, ancak yaşadıkları yerleri tahmin ederek bulmanız gerekmektedir. Genellikle bu balıklar avlarını saklanarak beklerler ve avlarını yakaladıktan sonra tekrar saklandıkları yere geri dönerler. Jigle yakaladığınız bu balığı en hızlı bir şekilde yaşadığı taştan uzaklaştırmanız gerekmektedir. Yoksa taşın altına girdiği zaman bu balığı çıkarması mümkün olmayacaktır.

Denizin akıntılı olduğu zamanlarda balığın yakalanma ihtimali oldukça artar fakat akıntılı suya karşı uygun malzemeler kullanılmaz ise yakalama kalitesi o oranda düşebilir. Yukarıda sayılan alanlarda akya, sinarit, kolyoz, granyöz, orfoz, trança ve ara ara levrekte mutlaka bulunur. Jig tekniğinde maksat doğru yerde doğru takımları kullanarak balığı yakalamak, yukarı çekerken de takımın kopmamasına dikkat emektir. O yüzden de kullanılan makine ve de misina çok önemlidir. Derin sularda avlanacak kişiler kalın misina kullanmalıdırlar.

Deniz akıntılı ise malzemeniz beden örgü ipinden yapılmışsa, jig ile beden arasına florocarbon misina koymak hem sağlıklı bir tercih olacaktır hem de bütünlük oluşturmaktadır. Jigin ucunda bulunan halkaya misinanın düğümünü düzgün atıp sağlamlaştırmak çok önemlidir.

Yakalanacak balık, derinlik ve de akıntıya göre oltaya takmanız gereken jigin gramını belirlemelidir. Jiglerde kaç gram ağırlık kullanılmalıdır? 50-60 metre derinlikte güçlü bir akıntı varsa 175 gr akıntı hiç yoksa ve deniz durgunsa 75-100 gram jig kullanılmalıdır. Daha sığlarda avlanılacaksa hem jig hem kullanılan kamış hafif olmalıdır. Jiglerde altlı üstlü bazen 1 bazen de 2 adet iğneler kullanılmaktadır. Jig’in su içindeki ahenkli hareketini dengesini bozmaması için hafif iğneler kullanılabilir.

Jig Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Açık ve güneşli havalarda canlı ve parlak renkler, bulutlu ve kapalı havalarda ise fosforlu, beyaz ve açık gibi renkleri tercih etmelisiniz. Özellikle de 60 metreden daha derine atacaksanız jiglerin fosforlu olmasına dikkat emelisiniz.

Akıntı olan sularda rüzgarın tekneyi sürükleyeceğini göz önüne alarak ahtapot şeklindeki jigleri tercih etmemelisiniz. Bu tarzda olan jiglerin üzerlerinde çok püskül bulunduğu için, sürtünmeden dolayı inişleri de çok yavaş olacaktır. Örnek verecek olursak 40 metrelik bir derinliğe 60 metre ip bırakarak inmesine sebep olacaktır.

Jigging tekniği sadece tekneden yapılmamaktadır, kıyıdan da bu teknikle balık avı yapabilirsiniz. Buradaki dikkat edilmesi gereken tek yer kıyıda kullanılan jiglerin ağırlığının tekneden kullanılan jiglerin ağırlığından daha az olmasıdır. Kıyıdan yapılacak jig tekniği için ideal olan yerler birden derinleşen kayaların üzeridir. Yanınızda muhakkak uzun saplı bir kepçe bulundurmanız yakalayacağınız balığı daha rahat bir şekilde almanıza olanak sağlayacaktır.

(Bkz. Balık Avcılığı At-Çek/Spinning Tekniği)

Genel Olarak Jigde Kullanılacak Malzemelerin Özellikleri

Jig kamışları farklı atarlara sahip olduğundan dolayı (12 kg, 15 kg, 18 kg vb.) sertlikleri de çekme güçleriyle mütenazır yani orantılı olacaktır. Yüksek çekerli kamış daha sert, düşük çekerli kamış daha esnek olmaktadır. Hangisinden daha iyi randıman alacağınızı deneyerek karar vermeniz gerekmektedir.

Makineler

Dikkat etmeniz gereken en önemli konulardan biri de jig makinelerinin standart makinelerdeki gibi geri dönüş ayarları bulunmamaktadır. Kol gövdeye vidayla çevrilerek monte edilmiştir. Klasik makinelerde ise küçük bir düğme vasıtasıyla kolu geriye çevirme imkanı vardır. Fakat kolu dönebilen makineler jig makineleri kadar sağlam olmadığından dolayı zamanla birkaç büyük balık yakaladıktan sonra dişlilerinden hasar görüp size sorun yaşatacaktır.

(Bkz. Bir Oltayı Oluşturan Elemanlar Nelerdir?)

Örgü İpler

8 kat örgü olmasına özellikle dikkat edilmelidir. Jigde ideal olan kalınlık 0.40-0.45 olanlarıdır. Bundan daha kalın olan örgü ipler sürtünmenin etkisiyle birlikte iniş çıkışlarda yavaşlamaya neden olacaktır. Buda sizin fazladan efor sarf etmenize neden olacaktır.

Misina

5-6 Kulaç boyunda jig ile ip arasına bağlanılan misinadır. 0.60-0.70-0.80 gibi kalınlıklarda olmalıdır. Bu kalınlıkları seçmenizdeki amaç ipten daha az görünmesi ipin esnek olmamasına rağmen balığın ilk darbelerini misinanın esneyerek absorbe etmesidir.

Jigging Tekniği

Jigging yatay seğirtme (horizontal) ve dikey seğirtme (vertikal) olarak 2 tekniğe ayrılmaktadır.

Dikey Seğirtme (Vetical Jigging)

Bu yöntemle genellikle jigi tekneden serbest düşüşle bırakarak denizin dibine inmesi sağlanmaktadır. Dikey seğirtme de öncelikle jigin denizin dibine inmesini beklenir. Jig dibe indikten sonra çeşitli olta hareketleri ve sarım hızları ile jigi 10-20 metre yüzeye (yukarı) doğru çekip tekrar aşağıya (dibe) inmesi sağlanmaktadır. En temel dikey seğirtme (vertical jigging) bu tekniktir. Dikey seğirtme yapılırken kullanılacak iki temel jig kamışı tipi vardır. Uzun saplı jig kamışı ve kısa saplı jig kamışları. Uzun saplı olan jig kamışları mücadele kemerleri ile kullanılırken, kısa saplı jig kamışları ise koltuk altında kullanılmaktadır.

Yatay Seğirtme (Horizontal Jigging)

Bu teknikte jigi teknede açıktan kıyıya doğru ileriye atarak serbest düşmeye bırakarak hızlı sarım ve kamışı suya vurup sallama yöntemiyle 15-20 metre yüzeye (yukarı) çekilerek tekrar serbest düşmeye bırakılmaktadır. Yatay seğirtmede ilk dikkat edilmesi gereken kural suyun faklı olan derinliklerini taramaktır.

Jigging (Dikey Seğirtme) – Avantaj ve Dezavantajları

Avantajlar
– Jigi denize bırakarak dibe kadar inmesini sağlamaktır. Kolay bir tekniktir. Sonar cihazınız varsa dikey seğirtme yöntemi ile balığı gördüğünüz gibi jigi dibe indirmek daha kolaydır.
– Balık veya balık sürüsü teknenin altında belli bir süre yer değiştirmeden durursa balığı yakalama şansınız o kadar fazla olur.

– Hareketli veya sabit dikey seğirtme tekniği yapılabilir.

– Sert ve de zorlu koşullarda dahi kullanılmaya en uygun tekniktir.

Dezavantajlar

– Balıklar hareketli olduklarından dolayı teknenin altından uzaklaşmış olma ihtimalleri vardır.

– Balıklar hareketli oldukları dönemlerde denizin yüzeyine daha yakın yüzmektedirler. Bu gibi dönemlerde balıkların tekneden ürküp teknenin altında durmama ihtimalleri yüksektir.

– Balık serbest düşüş sırasında jige önce vurursa balığın kaçma olasılığı yüksektir.

– Dikey seğirtme (jigging vertical) tekniği uygulanırken daha ağır jigler kullanılmaktadır. Bu da jigin dibe daha hızlı inmesiyle beraber, daha az su taramasının yapılması demektir. Bu yüzdende daha az balık avlanmaktadır.

Jigging (Yatay Seğirtme) – Avantaj ve Dezavantajları

Avantajlar
– Yatay seğirtme de iyi seçilmiş jig takımı ile balığı kaçırma şansınız yok denilebilecek kadar azdır.
– Bu teknikte daha hafif olan jigler kullanıldığı için su tarama ve balık yakalama süresi artacaktır.

– Avlanma teknenin altı ile sınırlı olmadığından arama alanı daha geniştir.

– Yatay seğirtme tekniği ile jige hareketliliği vermek daha kolaydır ve de daha verimli avcılık yapabilme imkanı sağlar.

Dezavantajlar

– Balıkların bulunduğu yerleri tespit etmesi çok zordur.

– Rüzgarlı ve zorlu hava şartlarında yatay jigging yapmak imkansızdır diyebiliriz. Yatay seğirtmeyi yaparken misinada dolanma gibi sorunlar çıkabilir.

– Rüzgarlı havalarda daha ağır jigler kullanılmaktadır. Böyle havalarda yaptığınız atış nedenleriyle oluşan misina boşluğunda balık oltaya vurduğu anda balığı hissetmeme gibi bir durum söz konusudur. Bu gibi durumlarda denizin yüzeyine kamışın ucunu yaklaştırmanız gerekmektedir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir