Kalamar kavramı, dilimize İngilizceden çevrilmiştir. Esasen kalamar, oval bedenli kafadan bacaklılar sınıfında yer alan bir deniz canlısıdır. Fakat ait olduğu sınıftaki diğer ahtapot ve mürekkep balığı gibi türlerden birçok açıdan farklıdır. Görünüş olarak ise çift taraflı eşit bir yapıya ve belirgin bir kafaya sahiptir. Birbirinden farklı ve lezzetli tarifleriyle meşhur ve maruf olan kalamarlar, bir deniz ürünüdür.
Kalamar ülkemizin hangi bölgelerinde bulunur?
Dünyanın her mutfağında yeri olan bu deniz ürünü, ülkemizde Karadeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde bulunabilir olmasından dolayı Türk mutfağını da çeşitlendirmektedir.
Kalamar nerelerde yaşar?
Kalamar, kayalık ve otlarla dolu bölgelerde yaşar. Bunun sebebi de teke ve karides gibi balıklarla beslenmesi ve onları pusuya düşürmesidir.
Kalamar ne zaman tutulur?
Kalamarın besin bulabilmek için otluk ve kayalık bölgelerde yaşadığından bahsetmiştik. Yine bu sebepten, akşamları güneşin batmasına yakın zamanlarda ve ilaveten sabahları da güneşin doğuşuna yakın vakitlerde, kalamarın su yüzeyine çıktığını veyahut su yüzeyine çok yakın yerlerde olduğunu görebilirsiniz. Kalamar avının en kolay olduğu saatler güneşin doğmasının ve batmasının yakın olduğu vakitlerdir. Mevsimsel olarak ise; ekim ve ocak ayları av açısından en verimli aylardır. Ekim ayı öncesi üreme dönemi olduğu için kalamara bu aylar içerisinde pek rastlanmamaktadır. Ocak sonrası da göç durumu yaşanır.
Balık Çeşitleri, Avlanma ve Tüketim Zamanları
Kalamar balığı nasıl avlanır?
Kalamar avı için en çok kullanılan yöntem, “zokayla at ve çektir”. Oltanın ucuna fosforlu zokalar takılır. Zokalara genellikle yem takılmaz. At ve çek denilen basit bir yöntemle kolayca avlanılabilen bu balıklar için farklı zokalar da vardır. Örneğin; hareket halindeyken rahat kullanabilmek için, rapala tercih edilir. Sabit haldeyken ise tekli zoka yöntemi kullanışlıdır. Kalamar avında dikkat edilmesi ve uygulanması gereken bir diğer kural da oltayı denizin dibine gönderdikten sonra yukarı doğru hızlı bir şekilde hareket ettirmektir. Hava, rüzgar ve denizin uygun olduğu vakitlerde kalamarı avlamak kolaydır.
Kalamar Takımı İçin Gereken Malzemeler
1- 0.35 ve 0.40 mm misina
2- Klipsli ve üçlü fırdöndü
3- Kalamar zokası
4- 150-200 gram arası kurşun
Kalamar Avı İçin Gereken Yemler
Karides, teke ve minik balıklarla avlanabilir. 5 metre derinliklerde, kayalık ve türlü otlarla kapalı zeminlerde bulunurlar. Kalamarlar genellikle kayalık yerlerde pusuya yatarlar. Düzensiz kumluklar, taşlık alanlar ve büyük kayalar kalamarların konakladığı ve avlandığı yerlerdir. Avlarını pusuya düşürmek için otluk alanlarda ve kayalık bölgelerde gezinirler.
Kalamar Avcılığı
Kalamarlar çoğunlukla 100 gram ila 4 kg ağırlıkta olurlar. Bu ağırlıklar baz alınarak azami olarak 6 kg çekerli ve hafif, aynı zamanda da avlanılacak ortamın ve hava koşullarının rengine uygun misinalar kullanılmalıdır. Uçlara doğru incelen hafif kamışlar veyahut orta aksiyon içeren kamışlar, kalamarı kolayca avlamanızı sağlayacaktır. İnce kamışlar, kalamarın ataklarını daha iyi absorbe etmektedir.
Zokalardaki renk seçimleri ihtilaflıdır. Açık havalarda, açık renkleri tercih etmek gerekir diyenler ve bu yöntemle sonuç alanlar vardır. Aynı zamanda zokaların renkleri kullanıldıkça solmaktadır, solan renkler daha doğal bir görüntü vereceği için kalamar avlama potansiyelini artırır ve bu sebeple soluk renkli zokalar tercih edilmelidir diyenler de vardır. Burada tercih tamamıyla size kalmıştır. Deneme yanılma yöntemiyle, her iki durumu da kendiniz tatbik edip, tecrübe ederek en iyi seçimin hangisi olacağına karar verebilirsiniz. Hatta tecrübelerinizi altta bulunan yorum kısmından bizimle de paylaşabilirsiniz.
Jig Nedir? Jigging Tekniği ile Kolayca Balık Yakalanabilir mi?
Kalamar zokası direkt olarak misina ucuna eklenebilir. Ancak akıntı gibi etkenlerle sürüklenmeler söz konusu olduğunda kullanımı zorlaşır. Zokalar battığında kalamarlar yeme atlarlar. Bu sebeple zokanın yavaşça batmasını sağlayacak salınımlar yapmanız ve takımınızı çok ağırlaştırmamanız icap eder.
Zokayı misinaya bağlamanın başlıca avantajları nelerdir? diye sorulsa, cevap olarak; balığı daha iyi hissedebilme, kontrol kolaylığı ve daha derinlerinde avlanabilme imkanı sağlamasıdır denilebilir. Tabii zokaların batmasını engelleyen akıntılara karşı ağırlık kullanmak icap edecektir. Burada ağırlık ile zoka arasındaki mesafe en az 1 metre olacak şekilde ayarlanmalıdır.
Tekneden kalamar avlarında durağan olmamalı, sürekli hareket halinde olmalıdır. Böylece hareketli yem ile kalamarın dikkati çekilebilir. Rüzgara göre teknenizi konumlandırabilir ve dalgaya paralel bir biçimde ilerleyebilirseniz, tekneyi hiç çalıştırmaya gerek kalmadan avlanacağınız bölgelerde rahatlıkla ve doğal akışla gezinebilirsiniz.
Zokayı akıntıya doğru atarak yemin en etkili olacak biçimde gezinmesini sağlayabilirsiniz. Kalamar zokalarında yapılacak hareket, yukarı çekmedir. Zoka sürekli yukarı doğru çekilip salınmalıdır. Bu ritmik hareketler kalamarın ilgisini çekecektir. Zoka suya salındığında ilk birkaç metre yavaşça, iyice derine indikten sonra ise daha şiddetli olacak tarzda oynatılması gerekir. Zoka dibi gördükten sonra kamışı birkaç metre yukarı gelecek konumda kaldırmalı ve sonra tekrar batmasını sağlamalıdır. Kıyı, tekne ve rıhtımlarda bu avlanma stili kullanılabilir.
Kıyıdan Balık Avında At-Çek Yöntemi Nasıl Uygulanır?
Kalamarlar bazen yemin hızlı ve düzensiz hareketlerine tav olurken bazen de yavaş ve hareketsiz kalmasına ilgi duyar. Bunu tecrübe etmek size kalıyor. Kalamar savunma mekanizmasını devreye sokarak -mürekkep salgılayarak- pek çok balıkçının elinden kurtulabilmektedir. Ayrıca iğneye takılan kalamarı biraz zaman harcayarak almanızda yarar vardır. Zira oyalama sayesinde salgılayacak mürekkebi kalmayacaktır ya da 25 litrelik bir kova içine koyabilirsiniz, kova zeminine temas eder etmez mürekkep salgılayacaktır. Veya alımlarda kepçe de kullanılabilir.
Kalamar yakalandı, peki nasıl temizlenir?
Temizlenmesi en kolay olan deniz canlılarından biri olan kalamarın iç organları kese denen kısımda yer almaktadır. Yavaşça içerisine elinizi sokarak tüm organları dışarı çıkararak, içinin temizlenmesi işlemini kolaylıkla tamamlayabilirsiniz. Kese içerisinde olan şeffaf omurgayı da yine aynı rahatlıkla çıkartabilirsiniz. Son olarak kesenin dışındaki zarı bıçakla temizlediğinizde geriye sadece bol su ile yıkanması kalır. Dilerseniz, kalamarın bacakları ve kollarını da ayırıp yıkayabilirsiniz.
En lezzetli kalamar pişirme tarifleri nelerdir?
Kalamarın bilinenden çok daha fazla yemek çeşidi ve pişirme tarifi vardır. Sizler için bunların en lezzetli olanlarına yer vereceğiz.
Kalamar Tava
Malzemeler
- Kesilen kalamarlar
- Biraz şeker
- Biraz karbonat
- 1 şişe soda yahut süt
- Beyaz un
Yapılışı
- Kalamar tava denildiğinde akan suların durduğu Türk mutfağında, en güzel kalamar tava tarifi için öncelikle içini ve dışını temizleyip kestiğiniz kalamarları bir kabın içerisine alın.
- Biraz karbonat ve biraz şeker ilave ederek 5 dakika gibi bir süre boyunca yoğurun.
- 1 şişe soda ya da tercih edeceğiniz diğer ürünleri (süt vb.) üzerine dökerek minimum 3 saat bekletin.
- Marine işleminin -minimum 3 saat- sonlanmasıyla kalamarları una batırarak kızgın yağda pişirebilirsiniz.
Sos için
- Tarator sos
- Bayat ekmek
- Az sirke
- Tuz
- Sarımsak
- Yoğurt
- Zeytinyağı
- Ceviz
Dilerseniz kalamarı mangalda da pişirebilirsiniz. Yahut şiş yöntemiyle de pişirebilirsiniz. Her yiğidin yoğurt yiyişinin farklıdır derler, bunun gibi her tarif ve yöntem de birbirinden oldukça farklıdır. Birden fazla ve her biri birbirinden lezzetli pişirme yöntemleriyle yakaladığınız kalamarı pişirebilirsiniz. İnsanın kendi yakaladığı balığı temizleyip pişirmesi kadar büyük bir zevk yoktur.
Peki, kalamar tüketmenin faydaları nelerdir?
- Diyet yapanlar için, sıfır yağ oranı sayesinde oldukça tercih edilen sağlıklı bir deniz ürünüdür.
- Migren atakları için etkili bir iyileştirici gücü vardır.
- B3 vitamini içerir, kandaki şeker oranını dengeler.
- Protein ve mineraller bakımından zengindir. Vücut direncini artırır. Enerji verir.
- Metabolizmayı hızlandırır.
- Beyin aktivesini destekler.
- İştah açıcı olarak bilinir.
- Magnezyum minerali sayesinde depresyon gibi psikolojik rahatsızlıklara karşı rahatlatıcı bir etkisi vardır.
- Kolesterolü dengede tutar.
- Kalp hastalıkları riskini azaltır.
- Meze olarak da kullanılan kalamar afrodizyak özelliği ile cinsel güç artırıcı etkiye sahiptir.
- Kilo vermeyi hızlandırır.
Ya Zararları?
- Sindirimi zordur. Fazla tüketilmemelidir.
Kalamarın içerisindeki vitaminler ve minerallar nelerdir?
- Protein
- Fosfor
- Magnezyum
- Kalsiyum
- B1
- B3
- B12
Tüketilmesinin çok faydalı olduğu, neredeyse de hiç zararı olmayan lezzetli mi lezzetli kalamar, sofralarımızda her zaman kendisine yer bulacak en önemli deniz ürünlerinden olmaya devam edecektir.
Lütfen Paylaşın!