Mezgit gezgin bir balıktır. Gadidae familyasına ve Merlangius cinsine ait bir balıktır. Gövdesi elips şeklindedir. İnce bir derisi vardır. Bu ince derinin üstüne yapışmış yumuşak pulları mevcuttur. Üç adet sırt yüzgeci vardır. Yüzgeçleri dikensiz ve yumuşaktır. Odukça büyük bir ağza ve sivri dişlere sahiptir. Gözleri iridir. Sırtı grimsi kahverengi, yanları açık kahverengi, karnı ise beyazdır. Solungaçlarının arkasında siyah leke bulunur. Genellikle Atlas Okyanusu’nun kuzeyinde yaygın olarak görülür.
Boyu, 20 – 40 cm aralığında değişmektedir. Denizin 30 – 40 metre derinliklerinde yaşar. Hamsi ve sardalya gibi küçük balıklarla beslenir. Minimum avlanma boyu 9 cm’dir. Bu balık sürülerini avlamak için deniz yüzeylerine çıktığı da bilinir. Bir başka bilgiye göre, şubat ve mayıs ayı aralığında ürer. Hangi bölgede ürediği ise değişkenlik gösterir. Erkek mezgitler çiftleşme sırasında saldırgan davranışlarda bulunurlar. Dişi mezgitler eş seçer. Erkek mezgitin bu davranışı, dişi mezgitin ona doğru gitmesini sağlar.
Lezzetli olması nedeniyle fazlaca tercih edilen bir balıktır. Sofralarda her zaman yeri vardır. Tüm sene boyunca avlanabiliyor olması ile de yine bu anlamda oldukça avantajlıdır. Bunun yanında ekonomik değeri de yüksektir.
Mezgit Balığının Bilimsel Sınıflandırılması
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Alt şube: Vertebrata
- Sınıf: Actinopterygii (Işınsal yüzgeçliler)
- Takım: Gadiformes
- Familya: Gadidae
- Cins: Merlangius
- Tür: M. Euxmus
İkili adlandırmada, Merlangius euxmus olarak geçer.
Mezgit nerelerde yaşar?
Denizin 30 – 40 metre derinliklerde yaşar. Diplerde sürü halinde dolaşırlar. Bu balık türünün diğer türleri Atlas Okyanusu’nun iki yakasında ve kutup denizlerinde görülür.
Mezgit balığı ülkemizde nerelerde bulunur?
Ülkemizde ise; Karadeniz ve Marmara’da rastlanır. Akdeniz ve Ege’de kolay kolay görülmez.
Mezgit balığının mevsimi ne zamandır?
Yaz aylarında yumurtlama döneminde olduğu için deniz kıyılarına gelir. Bu dönemde onları avlamak hem kolay hem de rahattır. En ideal zamanı ise şubat ve mayıs ayıdır.
Mezgit balığı avcılığı nasıl yapılır?
ÇAPARİ:
Değişik boylarda çaparileri, balık malzemesi satan birçok mekandan temin edebilirsiniz.
Kendiniz yapmak isterseniz eğer;
Gerekli malzemeler;
- 10 – 20 adet, 5 – 3 numara arası beyaz iğne
- Martı tüyü ya da hindi tüyü
- İpek ve naylon kırmızı ip
- Misina (beden 0.60 – 0.80 mm köstekler 0.30 – 0.35 mm)
- 250 gram ya da 400 gram kurşun (bu akıntının sertliğine göre değişkenlik gösterir)
Gerekli malzemelere sahipseniz gelin nasıl yapacağınızdan bahsedelim.
Nasıl yapılır?
- İğneler köstek olarak tek tek bağlanır.
- Bağlama işlemi tamamlandıktan sonra tüyler kırmızı ip ile iğneler üzerine bağlanır.
- Tüm iğneler tamamlandıktan sonra köstekler bedene bağlanır.
- Ve çapariniz hazır.
KÖSTEKLİ:
- Olta kısmı 0.35 ya da 0.40 mm kalınlığında 3 veya daha fazla köstekten oluşur.
- 90 – 150 gram ağırlığında iki tarafı delik olan kurşunun alt deliğine 35 cm uzunluğunda bir 0.35 mm kalınlığında bir köstek takılır.
- Üst deliğe de 2.5 m uzunluğunda 0.40 mm kalınlığında beden eklenir.
- Beden 0.35 mm kalınlığında 20 cm uzunluğunda 2 ya da 3 adet köstek eklenir.
- Kösteklerin birbirine temas etmemesi için aralarında 20 – 25 cm mesafe kalmalıdır.
- Kösteklere kısa saplı olan 2 – 5 numaralı iğne bağlanır.
- Beden oltanın ucundaki fırdöndüye bağlanarak olta takımı hazırlanır.
Mezgit balığının faydaları nelerdir?
- Yorgunluk ve halsizliğe iyi gelir. Vücudun enerjisini ve gücünü arttırır.
- Hafızaya iyi gelir. Beynin daha aktif çalışmasını sağlar.
- Vücut gelişimi için etkilidir.
- Kalp ve diyabet hastalıkları için şifa olarak görülür.
- Hormonların düzenlenmesini sağlar. Hormonlar daha hızlı ve verimli çalışır.
- Cilt güzelliğine katkı sağlar.
- Stresten arındırır.
- Göz sağlığını korur.
- Kilo aldırmaz, diyet yapanlar için uyumludur.
Vitamin, Mineral Ve Besin Değerleri
- Magnezyum
- Kalsiyum
- Sodyum
- Protein
- Potasyum
- B vitamini
- Folk asit
Mezgit balığı nasıl temizlenir?
- Bıçak ile üzerindeki pulları temizleyin.
- Solungaçlarının birleşme kısımlarını çıkarın.
- Balığın karnını ikiye ayırın.
- İç organlarını elinizle çıkararak temizleyin.
- Orta kemik üstünden bıçakla kesik atarak üst filetoyu alın.
- Aynı işlemi diğer fileto için de tekrarlayın.
- Son olarak, balığın içindeki siyah lekeleri iyice temizleyin ve yıkayın.
Mezgit nasıl pişirilir?
Lezzetli mi lezzetli olan bu balığın damak tadınıza uyacak birden fazla keyifli pişirme yöntemi söz konusudur. Bunların içinden klasik bir pişirme yöntemi olan mezgit tava oldukça popülerdir. Biz de sizler için en lezzetli pişirme tarifini hazırladık.
Mezgit Şinitzel Tarifi
Malzemeler;
- 1 kilogram mezgit balığı
- Tuz
Sosu için;
- 1 yumurta
- 1 çay bardağı su
- Yarım çay kaşığı karbonat
- 2 dolu yemek kaşığı un
- Tuz
Yapılışı;
- Sos bir kase içerisinde çırpılır. (Tüm malzemelerin eklenmesi gerekir ve koyu bir kıvama gelene kadar karıştırılır)
- Balıklar yıkandıktan sonra tuzlanır. (Fazla tuz atmamanız önerilir)
- Tavaya sıvı yağ eklenir ve beklemeye başlanır.
- Balıklar hazırlanan sosa buladıktan sonra tavaya bırakılır.
- Tüm balıklar bu şekilde kızartıldıktan sonra servis edip afiyetle yiyebilirsiniz.